پژوهش ها نشان مي دهد که در سنين نوجواني، تغييرات ساختارهاي مغزي و تفاوت در ترشح هورمون ها، باعث مي شود تا نوجوان تغييرات سريعي از لحاظ خلق و خو داشته باشد و به همين دليل گه گاه بي حوصله تر، حساس تر و يا تندخو تر رفتار مي کند.

مايل به گوشه گيري، حساسيت به انتقاد، تحريک پذيري، نافرماني از بزرگتر ها، گفت و گوي پنهاني، اضطراب و کنجکاوي از ديگر علائمي است که ممکن است با شروع دوران نوجواني گه گاه در نوجوان ديده شود. اغلب پدر و مادرها مي دانند كه نوجوانشان در آستانه بلوغ دچار تغييرات گسترده جسمي و نوسانات عميق روحي مي شود. تغييرات جسمي كه در هر جنسيت- دختر و پسر  به شكل متفاوتي رخ مي دهد و... سبب مي شود كه نوجوان خود را در سرزميني جديد و برزخي ناشناخته حس كند؛ برزخي ميان كودكي و بزرگسالي كه خلق و خوي نوجوان را دستخوش تغييرات فراوان مي كند.

راه حلهاي ساده براي کنترل لجاجت در نوجوانان:

برخي والدين گمان مي كنند كه هنوز هم همانند زماني كه فرزندشان در سنين كودكي بوده،  بايد براي حذف رفتارهاي ناصحيح او، او را طرد يا با او قهر كنند، اما اين بدترين رفتار ممكن است، نوجوان شما نياز به توجه دارد نه طرد شدن، نياز به دليل و استدلال دارد نه سكوت. براي اينکه اين کارها را نکنيد، به مطالب زير توجه نماييد.

سرزنش ممنوع

نصيحت هاي مستقيم و سرزنش آميز در اين دوره اثر بسيار مخربي بر رفتار نوجوان دارد. به دنبال راه هاي غيرمستقيم براي تذكر باشيد. اگر نكات مثبت او را كمرنگ ببينيد و در عوض به نكات منفي اخلاقي و روحي او تمركز كنيد به او يك سرنخ براي لجبازي خواهيد داد چرا كه به او آموزش مي دهيد كه روي نكات منفي تمركز كند. اگر او را با كسي مقايسه كنيد، او نيز شما را با ديگر والدين مقايسه خواهد كرد.

با هم باشيد

يكي از مهم ترين و موثرترين راهكارها براي حل مسائل دوران بلوغ و نوجواني برقراري رابطه نزديك و صميمي ميان نوجوان و والدينش است. معمولا نوجوان با والد همجنس خود رابطه خوبي ندارند، اما اين رابطه را مي توان ترميم كرد با اينكه نياز به زمان دارد. ولي شما نااميد نشده و از پا ننشينيد و مطمئن باشيد هر بار يك قدم به صميميت و هدف نزديك تر شده ايد.

تشويق كنيد

نوجوانان برخلاف آن چيزي كه به نظر مي آيد، از پذيرفتن مسئوليت هاي كوتاه، مورد علاقه و مهم لذت مي برند. چنين مسئوليت هايي را به آنها بسپاريد و در ازايش تشويق و تشكر را فراموش نكنيد. اما در سپردن مسئوليت به نوجوان مراقب باشيد كه چه مسئوليتي و در چه زماني به نوجوان واگذار مي شود. چه اينكه اگر انتخابتان صحيح نباشد، او را دلزده خواهيد كرد، پس علايق و خصوصيات او را خوب بشناسيد.

دليل منطقي

براي هر مخالفت يا موافقت و هر مسئله اي كه در محيط خانواده مطرح مي شود، دليل قانع كننده و منطقي داشته باشيد و متقابلا با دليل و انتقادها و مخالفت هاي نوجوانتان با روي باز برخورد كنيد.

دستور مستقيم ندهيد

تا جايي که ممکن است به فرزندان دستور مستقيم ندهيد، بلکه فرصت انتخاب هاي مختلف به او بدهيد. خوبي اين روش آن است که شما موارد انتخابي را کنترل مي کنيد و در هر حال هر انتخابي که او انجام دهد، مورد رضايت شماست و اين امکان انتخاب، فرزندتان را که تشنه استقلال و خودگردان بودن است راضي مي کند. براي مثال به او نگوييد که «همين الان اتاقت را تميز کن.» با اين کار حتما با او وارد مشاجره خواهيد شد.

بگوييد احساساتش را درک مي کنيد

بچه هاي لجوج در مورد درست و اشتباه بودن افکار و اعمالشان بسيار سرسخت هستند، اگر به نتيجه اي برسند حس مي کنند که بايد از آن دفاع کنند. شما هر چه سخت تر سعي کنيد که آن ها را متقاعد سازيد، مخالفتشان قوي تري خواهد شد، در چنين مواقعي ساده ترين راه براي جلب همکاري آنها اين است که موقعيت آن ها را تصديق کنيد و نشان دهيد که احساساتشان را درک مي کنيد.