تفاوت عملکردی سیستم پاداش مغز مردان و زنان در رفتارهای اجتماعی
پژوهش های رفتاری نشان داده اند که زنان در قرض دادن پول به دیگران نسبت به مردان بخشنده تر هستند. برای درک عمیق تر این رفتار، دانشمندان علوم اعصاب دپارتمان اقتصاد دانشگاه زوریخ، ناحیه هایی از مغز را که به هنگام گرفتن تصمیم هایی از این قبیل فعال می شوند، مورد مطالعه و بررسی قرار دادند. این تیم تحقیقاتی برای اولین بار موفق شد ثابت کند که واکنش مغز زنان و مردان نسبت به رفتارهای خیرخواهانه و مثبت اجتماعی و یا خودخواهانه متفاوت است.
رفتار های خودخواهانه، سیستم پاداش درمغز مردان را شدیدا فعال می سازد.
استریاتوم (Striatum) واقع در میانه ی مغز، مسئولیت ارزیابی پاداش را بر عهده دارد و هر زمان که فرد تصمیمی میگیرد فعال می شود. تحقیقات نشان می دهد که استریاتوم در زنان، در هنگام انجام رفتارهای خیرخواهانه و اجتماعی مثبت شدیدا فعال می شود، در حالی که در مردان تصمیم گیری های خودخواهانه منجر به فعال شدن استریاتوم و سیستم پاداش مغز می شود.
اختلال در سیستم پاداش مغز، عامل بروز رفتارهای خودخواهانه در زنان است
در آزمایش دوم، دانشمندان با استفاده از دارو، موجب بروز اختلال در سیستم پاداش دهی مغز شرکت کنندگان در آزمایش شدند. در این شرایط، زنان بیشتر به رفتارهای خودخواهانه روی آوردند در حالی که اینبار از مردان رفتار های خیرخواهانه و مثبت اجتماعی سر زد. نتایج دوم دانشمندان را شگفت زده نمود.
دکتر سوتسچک توضیح میدهد : “این نتایج نشانگر آن است که مغز مردان و زنان بخشندگی و رفتارهای مثبت اجتماعی را از منظر علم داروشناسی به صورتی کاملا متفاوت پردازش می کنند” نتایج بدست آمده از این آزمایش، در تحقیقات آینده دانشمندان، در حوزه ی مغز و اعصاب نیز اثر بخش خواهد بود.
سوتسچک در این باره می گوید :” دانشمندان باید در تحقیقات و مطالعات آینده ی خود بر روی مغز، عامل تفاوت جنسیتی را به طور جدی تری مورد توجه قرار دهند.”
الگو های رفتاری مبتنی بر فرهنگ نیز تعیین کننده هستند.
با وجود اینکه تفاوت های رفتاری در سطح بیولوژیکی قابل تشخیص و استناد است، سوتسچک بیان می نماید که نباید فرض ما بر این باشد که این تفاوت های رفتاری تنها منشا ذاتی یا تکاملی دارند.
به گفته ی وی :”دو سیستم پاداش و یادگیری در مغز ما در یک تعامل بسیار نزدیک، با هم کار میکنند. مطالعات تجربی نشان می دهد که در جوامع دختران در مقابل انجام کار های خیرخواهانه و مثبت اجتماعی ستایش می شوند، به این معنی که سیستم پاداش دهی مغز آن ها یاد میگیرد که در مقابل رفتارهای خیرخواهانه و مثبت اجتماعی انتظار پاداش داشته باشد، نه رفتار های خودخواهانه. با در نظر گرفتن این نکته، امکان آن وجود دارد که تفاوت های رفتاری در زنان و مردان در این تحقیقات مشاهده شد، با انتظارات فرهنگی متفاوتی که جوامع از زنان و مردان دارند توجیه شود و نه تفاوت جنسیتی آنها.”
بعلاوه، نتایج سایر مطالعات، نشان دهنده ی تاثیر غیر قابل انکار تفاوت های فرهنگی در حساسیت سیستم پاداش مغز به رفتارهای خیرخواهانه و خودخواهانه است.