تنبیه

تکنیک محروم سازی موقت ( خلوت کردن)

در این روش، کودکی که مرتکب خطا شده است را به طور موقت به مکانی جدا از بقیه می فرستیم  (مثلا گوشه ی سالن یا اتاق، راهروی ورودی ساختمان یا روی یک صندلی پشت به بقیه) و هر نوع ارتباط کلامی و غیرکلامی را با او قطع میکنیم.

نکات:

موارد استفاده:

1. از این تکنیک در برابر رفتارهای #پرخاشگرانه، تهاجمی و #نافرمانی های کودک استفاده می شود.

2. این تکنیک برای رفتارهایی که می توان با نادیده گرفتن آن ها را اصلاح کرد، استفاده نمی شود، مانند اخم کردن، لب و لوچه آویزان کردن، بچگانه صحبت کردن، شکلک در آوردن، و...

3. استفاده از این روش برای اصلاح رفتارهایی چون کم رویی و خجالت کشیدن، گوشه گیری، ترسیدن از چیزی و رفتارهای منفعلانه مناسب نیست.

4. استفاده از این روش نباید خیلی گسترده و شامل هرگونه رفتار نادرست کودک باشد، ‌بلکه باید چند رفتار را از میان رفتارهای نامطلوب کودک انتخاب کنید.

 مکان:

1. مکانی که انتخاب می کنید باید برای کودک ناخوشایند و خسته کننده و فاقد هرگونه تقویت کننده ی مثبت و جذابیت باشد. پس:
- مکانی مثل اتاق خواب والدین که اغلب کودکان مایل به دیدن یا کشف آن جا هستند، و یا مکانی مانند اتاق خود کودک که پر از اسباب بازی و وسایل جالب است و لوازم سرگرمی و بازی کودک را فراهم می کند مکان های مناسبی نیستند.

- نباید شرایط به گونه ای باشد که کودک به راحتی به خواب رود؛ چون، در این صورت عمل شما از حالت تنبیهی خارج خواهد شد.

-  اگر از صندلی برای زمان خلوت استفاده می کنید، بهتر است صندلی از نوعی باشد که نشستن روی آن برای کودک ناخوشایند باشد و کودک نتواند به راحتی روی آن لم بدهد.

2. مکانی که انتخاب می کنید نباید برای کودک ترسناک باشد. از مکان های تاریک و سربسته، دستشویی، حمام، انباری و... استفاده نکنید.

 3. درِ اتاقی که کودک را به آن می فرستید قفل نکنید.

4. در صورتی که کودک ترس و اضطراب زیادی از  مکان هایی که برای تنبیه مناسبند دارد، بهتر است به دنبال روش های تنبیهی مناسب دیگری بگردید.

مدت زمان

1. مدت زمان محروم سازی کودک را براساس سن او تنظیم کنید. زمان کلی بین سه تا دوازده دقیقه است و یا به عبارتی، یک دقیقه به ازای هر سال سن کودک (کودک سه ساله، سه دقیقه و کودک هفت ساله هفت دقیقه).

2. این زمان از لحظه ای محاسبه می شود که کودک ساکت بماند و پرخاشگری، سر و صدا و قشقرق، گریه کردن یا جیغ کشیدن را خاتمه دهد، نه از زمانی که او را به محل محروم سازی موقت فرستاده اید.
مثلاً، ممکن است وقتی کودک را به محل محروم سازی می فرستید، نیم ساعت اول جیغ بکشد و گریه کند، ناسزا بگوید، التماس کند و یا شروع به چانه زدن با شما کند، شما این رفتار او را نادیده می گیرید، ولی محاسبه ی زمان را از دقیقه ای شروع می کنید که کودک آرام و ساکت شده است.

 سن:

سن اجرای شیوه ی شروع محروم سازی موقت معمولاً زمانی است که کودک مفاهیم ساکت بودن و انتظار را می فهمد. از این جهت، سه سالگی به بعد سن مناسبی است.

 پس از پایان تنبیه

1. نیازی به سخنرانی، بحث و توضیحات اضافی پس از خروج کودک از محروم سازی موقت نیست.

2. پس از خروج از محروم سازی موقت کودک باید کاری را که به خاطر انجام ندادنش تنبیه شده است، تکمیل کند. مثلاً، اگر قرار بود دوش بگیرد و در مقابل خواسته ی شما مقاومت کرده و به زمان خلوت فرستاده شده است، پس از خروج از زمان خلوت باید برود و دوش بگیرد.

نویسنده:

 منیره عابدی، دانشجوی دکتری فلسفه تعلیم و تربیت